Some adjectives with antonymsбадӟым – пичи large, big, great – small
–
бадӟым бӧлет a large room
–
бадӟым пыдчиньы big toe
–
бадӟым гожъясьчи a great writer
–
пичи бӧлет a small room
выль – вуж, вашкала new – old, ancient
–
выль выж a new bridge
–
выль идеяос new ideas
–
выль толэзь new moon
–
вуж машина an old car
–
вуж картошка an old potato
–
вашкала кар old town, ancient town
–
вашкала грек Ancient Greek
егит, пинал – пересь, мӧйы young – old
–
егит/пинал мурт a young person
–
пересь мурт an old person
умой, ӟеч – урод good– bad
–
умой эмъясь a good doctor
–
умой малпан a good idea
–
Умой аппетит! Enjoy your meal! Bon appetit!
–
умой иворъёс good news
–
Бур ӝытэн! Good evening!
–
урод куазь bad weather
–
урод качество bad quality
лякыт, ӟеч – урод good – bad, evil, malicious
–
лякыд сюлэм a good (kind) heart
–
лякыд пальпотон a kind smile
–
ӟеч сям a good character
–
урод сям a bad character
дуно – дунтэм expensive, dear – cheap
–
дуно кузьымъёс expensive gifts
–
дуно эше a dear friend
–
дунтэм дӥськут cheap clothes
–
Гуртын улыны дунтэмгес. Life/Living in the countryside is cheaper.
чебер – чебертэм, урод beautiful – ugly
–
чебер йырси beautiful hair
–
чебер инкуазь beautiful nature
–
чебер крезьгур beautiful music
–
урод корка an ugly house
–
урод сям an ugly character (trait), an ugly habit
югыт, яркыт, жинг(ы)рес – пеймыт bright – dark
–
югыт гужем уйёс bright summer nights
–
югыт синъёс bright eyes
–
жингрес куара a bright voice
–
пеймыт уй a dark night
–
пеймыт синъёс dark eyes
паськыт – сюбег broad, wide – narrow
–
паськыт сюрес a wide road
–
паськыт мынян a wide smile
–
сюбег ульча a narrow street
ӝужыт – лапег tall, high – low
–
ӝужыт гурезь a tall mountain
–
ӝужыт куара a bright voice
–
лапег ӝӧк a low table
мур – лазег deep – shallow
–
мур шур a deep river
–
мур ум deep sleep
–
мур кризис a deep crisis
–
мур куара a deep voice
–
лазег шур a shallow river
–
лазег ву shallow water
кузь – вакчи long – short
–
кузь сюрес a long road
–
кузь йырси long hair
–
вакчи йырси short hair
–
вакчи статья a short article
–
вакчи дыр short time
–
вакчи сӥзьыл нунал a short autumn day
кужмо, зол – ляб strong – weak
–
кужмо егит пиосмурт a strong young man
–
кужмо тӧл strong wind
–
кужмо/зол куара a strong voice
шуныт – кезьыт warm – cold
–
шуныт ву warm water
–
шуныт куазь warm weather
–
кезьыт ву cold water
–
кезьыт куазь cold weather
–
кезьыт тӧл cold wind
тыршись – азьтэм diligent – lazy
–
тыршись муш diligent bee
–
тыршись дышетскись a diligent student
–
Азьтэм¹ киос² муртлэсь³ ужамзэ⁴ ярато⁵. Lazy¹ hands² love⁵ the work⁴ of others³.
дун, чылкыт – кырсь, нӧд, дэри clean, pure – dirty
–
дун ву clean water
–
дун-чылкыт ву clean/clear/pure water
–
чылкыт зарни pure gold
лечыт – ныж sharp – blunt
–
лечыт пурт a sharp knife
–
ныж пурт a blunt knife
ӝог – дыртыштэм, каллен quick, fast – slow
–
ӝог выросъёс quick movements
–
Висисьлэн виртэтчанэз ӝог. The patient has a rapid pulse.
–
дыртӥсьтэм мынон a slow movement
–
каллен вальс slow waltz
зол, шара – шыпыт loud – silent
–
зол куара a loud voice
–
Крезьгур¹ укыр² шара³ вал⁴. The music¹ was⁴ too² loud³.
–
шыпыт куара a low voice
–
шыпыт тӧл a slight wind
–
шыпыт шумпотон quiet joy
–
шыпыт оскон ≈ silent hope, silent belief
–
Малы¹ тон² туннэ³ сокем⁴ шыпыт⁵? Why¹ are you² so⁴ quiet⁵ today³?
вазь – бер early – late
–
вазь ӵукна early in the morning
–
Вазь¹ на². (It's) still² early¹.
–
бер ӝыт late in the evening
–
Туж¹ бер² ини³. (It's) already³ too¹ late².
матын – кыдёкын nearby, close – far away
ӧжыт – трос little, few – much, many
⬆️