De rebus grammaticis

[Bernard]

Teutonius scripsit:

"At milites non prius finem sequendi fecerunt, quam muro oppidi portisque adpropinquarunt." Cur non 'adpropinquaverunt'? ...

appropinquarunt < appropinquaverunt: v littera elisa a et e vocales contrahuntur in a vocalem. Quae res contractio appellatur (RHH § 11 L34).

Cur tempus perfectum inter sex schemata illa non inveniatur!?

Est schema sextum:
6) sententia primaria: praeteritum negativum; sententia secundaria: indicativ. perf., (raro) coniunctiv. imperf.

Hicine etiam conjunctivus modus adhiberi potest? Suntne tibi exempla?

Adhiberi potest, sed raro, etiam coniunctiv. imperf. Ecce exemplum (Caes. Gall. 6, 37, 2):

Germani equites non prius sunt visi, quam castris appropinquarent

[Teutonius]

Cum noctu expergiscor, subeo suscitatorium meum ac fociferor: AI, quomodo hoc sentis?
Nescio num melius sit dicere: Ain tu, quomodo hoc sentitur abs/apud te!?

[Teutonius]

Si confessus esset, non accusatus esset. = richtig?
Si confessus esset, non puto eum futurum fuisse ut accusaretur / eum accusari non potuisse. = richtig?

[Teutonius]

...

[Teutonius]

Si id diceret, erraret.
= Nescio, num erraret, si id diceret.
Hicne habemus irrealem praesenti temporis?
Cur etiam inveniuntur talia:
= Nescio, num erraturus fuerit, si id diceret.
= Nescivi, num erraturus fuisset, si id diceret.
Talia, ut didici, tantum ad irrealem praeteriti temporis adhibenda sunt, nonne?
(praeter vocem passivam)

[Teutonius]

"Censores, ut eam rem adiuuarent, ita in contione edixerunt: legem censui censendo dicturos esse, ut praeter commune omnium ciuium ius iurandum haec adiurarent" (Liv. 43, 14, 5.)
Quomodo hoc "legem censui censendo dicere" simplicioribus verbis dici potest?

[Bernard]

legem censui censendo dicere] = formulam de censu faciendo constituere = formulam dicere, qua censum fieri oporteat.

[Teutonius]

Nunc alterum exemplum mihi datum est: mulier pueris creandis, hanc ut dixit aliquis, eandem constructionem esse ac: lex censui censendo. Hoc mihi nunc liquet. Verbum esse hic non pertinet ad eam constructionem, sed ad futurum, aliter quam apud constructionem 'oneri ferendo sum', quae facultatem exprimit.

[Teutonius]

Estne recta ea sententia?
- Si iret ante te bonus magister, bonam educationem haberes.

[Bernard]

Equidem paulo aptiora puto esse verba haec:

Si bonus tibi magister praeiret, bene educareris.

praeire alicui ~ docere aliquem / alicui exemplo esse / alicui praecepta dare ...

[Teutonius]

Possumne dicere: vix quisquam quidquam dixit? Rectene est?

[Bernard]

Non videntur deflectere verba tua a legibus grammaticis, sed magis mihi placet: vix quisquam ullum fecit verbum.

[Teutonius]

Ovid, Heroides VI: "Quid queror officium lenti cessasse mariti? || obsequium, maneo si tua, grande tuli."
Cur hic 'tuli' tempore perfecto invenitur? Nonne 'grande obsequium feram/feres' exspectandum fuit?
Et quid sibi vult: 'queror officium lenti mariti cessasse?' neque 'officio cessare', idemne est?
Quin ergo: 'quid queror maritum lentum officio cessasse'?

[Bernard]

Ov. her. 6, 17sq.

... quid sibi vult: 'queror officium lenti mariti cessasse?' neque 'officio cessare', idemne est?
Quin ergo: 'quid queror maritum lentum officio cessasse'?

Memento Ovidium poetam esse! Poetae a sermone familiari et cotidiano solent recedere. Cf. Gregor Maurach, Enchiridion Poeticum, Darmstadt 1984, imprimis p. 5-10. Quint. inst. 8, 6, 51: “est … grata in eloquendo novitas et emutatio, et magis inopinata delectant”.

Cur hic 'tuli' tempore perfecto invenitur?

Cf. Apollonios Rhodius 1, 608sqq. Hypsipyle Lemni a Iasone non solum quasi uxor ducta, sed etiam gravida facta esse narratur (filio nomen erat Euneos; Ilias 7, 468): qua de causa Hypsipyle: “Cum concubitu tuam me quasi uxorem faceres, Iason, iam satis (i. e. gratum) mihi fecisti - si modo remanes mea.”

[Teutonius]

Haec quoque CX-ma sententia cum genitivo similis esse videtur:
"Mobilis Aesonide vernaqu'incertior aura, cur tua polliciti pondere verba carent?"
Verbumne 'polliciti' spectat ad Jasona, qui pollicitus est (eam uxore ducturum esse)?