Book two
Lesson 1: Sapah mu
Mataru hiyi ka tnsapah mu.
Tama rudan, bubu rudan, tama, bubu, swayi mu qrijil ni yaku.
Nii ku meuyas pyasan tgciway ka yaku.
bubu rudan 'paternal grandmother'
hiyi 'person, individual'
mataru 'six'
swayi 'younger sibling'
tnsapah 'family, home'
tama 'dad, father'
tgciway 'small'
Lesson 2: Mtutuy ku da
Yudaw: Bubu, krbuan! Mtutuy ku da!
Bubu: Krbuan! Uqa ta nhapuy mgrbu da!
Yudaw: Yahan! Emprtrima ku dqras ni msgus ku gupun han.
Bubu: Enduwa trima ha!
dqras 'face'
enduwa 'well'
gupun 'teeth'
han 'yes; a little'
krbuan 'good morning'
mtutuy 'to get up'
msgus 'will brush, will rub'
nhapuy 'boiled food'
ta 'our'
trima 'to wash'
uqa 'to eat'
Yudaw = male name
Lesson 3: Maxal ka hngkawas mu
Piya ka hngkawas su hug?
Maxal ka hngkawas mu.
Piya ka mnswayi su hug?
Dha ka qbsuran snaw ni kingal ka swayi qrijil.
Piya hngkawas na ka swayi su qrijil hug?
Mataru ka hngkawas na.
hgnkawas 'age'
maxal 'ten'
mnswayi 'siblings'
piya 'how much/many'
qbsuran 'brothers, elders'
Lesson 4: Gaga inu ka sapah su?
Gaga inu ka sapah su?
Gaga dgiyaq daya ka sapah mu.
Gaga sdalih sapah pyasan ka sapah su hug?
Iq! Gaga sdalih sapah pyasan ka sapah mu.
Mksa ku musa sapah pyasan kdjiyax.
dgiyaq daya 'in the mountains'
kdjiyax 'every day, often'
mksa 'to walk'
musa 'to go'
sdalih 'near'
sapah pyasan 'school'
Lesson 5: Pnaah su inu?
Samaw: Pnaah su inu?
Lowsing: Pnaah ku alang Bsuring.
Samsaw: Musa su inu ka kusun?
Lowsing: Kusun o musa ku alang Skangki.
Samsaw: Swayay ta han! Knhuway musa.
Bsuring 'Xiulin (
placename)
kusun 'tomorrow'
knhuway 'slowly, lightly'
Lowsing = male name
pnaah 'from'
Samaw = male name
Skangki 'Hualien City (placename, loanword from Taiwanese)'
swayay 'goodbye; until we meet again'
Lesson 6: Dgiyaq ni ayug
Malu ka karac sayang.
Gaga tmsamac dgiyaq ka tama mu.
Gaga mahu lukus siyaw ayug ka bubu mu.
Qbsuran mu smaw ni yaku o hmrapas nami ruwan sakah.
ayug '(mountain) stream'
dgiyaq 'mountain, ridge'
hmrapas 'to play, have fun'
karac 'weather, sky'
lukus 'clothes'
mahu 'to wash'
sayang 'today, now'
tmsamac 'to hunt'
Lesson 7: Mkala ka hidaw da
Ga mkala ka hidaw da.
Wada qmpah ka tama ni bubu.
Ga mkala ka idas da.
Miyah sapah ka tama ni bubu.
Mseupu nami mkan nhapuy gbiyan ni qmita ppngrah.
gbiyan 'dusk, evening'
hidaw 'sun'
idas 'moon'
mkala 'to rise'
miyah 'to come out'
mseupu 'together'
ppngrah 'starry sky'
qmpah 'work'
qmita 'to look at'
wada 'to go; already'
Lesson 8: Qmuyux da
Ubus: Qmuyux da.
Lituk: Madas su bubung hug?
Ubus: Madas ku.
Lituk: Tgeinu ka bubung su?
Ubus: Nii ka bubung mu.
bubung 'umbrella'
Lituk = female name
madas 'to carry with oneself'
qmuyux 'to rain'
tgeinu 'which'
Ubus = male name
Lesson 9: Rulung bhgay
Walis: Mgmeenu rakaw na ka rulung hug?
Iyang: Bhgay ka rakaw niya.
Walis: Malu qtaan ka hakaw utux hug?
Iyang: Rmabang malu qtaan ka hakaw utux.
bhgay 'white'
Hakaw Utux '
The Bridge of Ancestral Spirits'
Iyang = female name
mgmeenu 'what kind'
malu 'beautiful, good'
niya 'his'
qtaan 'to look'
rakaw 'color'
rulung 'cloud'
rmabang 'especially, even more'
Walis = male name
Lesson 10: Bbuyu
Nii ska bbuyu ka spac phpah.
Niqan maspac ka spriq hiya.
Yupun bgihur do mqqaras bi.
Mlglug ka phpah o mtna saw/gaga thmuku.
Mlglug ka spriq o mtna saw/gaga tmapaq baga.
bgihur 'wind'
baga 'hand'
bbuyu 'wilderness'
maspac 'eight'
mqqaras 'happy'
mlglug 'to move'
mtna 'to seem'
phpah 'flower'
ska 'in the middle of'
spriq 'grass'
thmuku 'to bow, salute'
tmapaq 'to clap'
yupun 'to blow'